ақпараттық-танымдық порталы
Сөз Ұлы Абайдың бақиға аттанар алдындағы жай-күйі туралы болмақ. Бұл әңгіме ұлы кемеңгердің соңғы күндерінде басы-қасында болған, көзімен көрген адамдардың естеліктері, Нәстілек Сәлменбетұлының ауызынан Ақберен Елгезек қағаз бетіне түсіріпті. Бір ескерте кететін нәрсе – бұл әңгімелердің барлығы абайтанушы ғалымдарға бұрыннан белгілі. Тіпті, осы бір кішігірім болса да, Абайдың дүниеден өтерінің алдындағы жағдай туралы
Толық оқу...
Қазақ халқы елдігін сақтау жолында қан төгіп, жан берген аруақты тұлғаларын қастерлеуден жалыққан емес. Бұл мақала 1726-1729 жылдардағы Бұланты, Бөленті, Аңырақай, Қалмақ қырылған т.б. соғыстарда жоңғарларға қарсы қол бастаған даңқты қолбасшы, тарихи тұлға, айбынды саясаткер, азаттық үшін күрес жолында жанын құрбан еткен Табын Бөкенбай Қарабатырұлы туралы. 1710 жылы Дүрбін-Ойрат тарапынан
Толық оқу...
Алаш қайраткері Жүсіпбек Аймауытов редакторы болған «Абай» журналының жоғалып кеткен соңғы саны табылды. Алашты қуантқан жаңалықты әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың PhD-докторанты Алтын Ақынбекова «Түркістан» газетінің тілшісіне хабарлады. «Абай» журналы Алаш қаласында (қазіргі Жаңа Семей) 1918 жылдың 4 ақпанынан бастап оқырманға жол тартады. Алайда бүгінге дейін журналдың қанша саны шыққандығы жөнінде ғалымдар арасында
Толық оқу...
В.И.Ленин жолдасқа Қырғыз (бұдан әрі – қазақ) ревкомы құрылған уақыттан бері 10 ай өтті. Ревкомның он айлық жұмысының қорытындысын шығара келгенде, ол өзінің ештеңе тындырмағанын айтуға тура келеді. Ревком жұмысы берекелі болмауын көптеген себептермен түсіндіруге болады, бірақ негізгі себеп екеу: 1) Қазақ өлкесін басқаруға қойылған Орталықтың өкілінде айқын көзқарас болған жоқ. Мұның
Толық оқу...
Семейде Әлихан, Ахмет, Міржақып бастаған көптеген алаш қайраткерлерінің тұрғаны, еңбек еткені баршаға мәлім. Семейдің Алашорда автономиялы үкіметінің астанасы болғаны, қаланың сол жағалауы 10 жыл бойы, нақтырақ айтсақ, 1917 жылдың наурызынан 1927 жылдың қыркүйегіне дейін ресми түрде Алаш қаласы атанғаны белгілі. Бұл шаһарда алаш қайраткерлерінің аялы алақандарының табы, қолтаңбалары қалған тарихи орындар
Толық оқу...
Астанасы Ақмешіт болған кездегі қазақтың картасы жария болды, - деп хабарлайды "Ұлт ақпарат" ақын, журналист Серікбол Хасанның фэйсбуктағы парақшасына сілтеме жасап. Жалпыға белгісіз боп келген суретпен қатар ел құрамындағы губерниялардың толық тізімі берілген: Бөкей губерниясы (Қанышкен, Орда, Таловка т.б) Орал губерниясы (Орал, Атырау, ф.Александровский т.б) Ақтөбе губерниясы (Ақтөбе, Шалқар т.б) Қостанай губерниясы (Торғай, Қостанай т.б) Ақмола
Толық оқу...
ХАТТАР Құнды хаттар – Гүлнар Міржақыпқызының жеке мұрағатынан алыныпты. Хатты бүгінгі әріпке түсіруде «қандай да бір жаңсақтық кетпесін» деп, жасының егделігіне қарамастан, Гүлнар апайдың өзі жіті қадағалапты. Арыстар арасындағы хаттар: Қадірлі Әли! Орталықты Қызылордаға көшіру жөніндегі мәселенің түпкілікті шешілмеуіне байланысты сенің көп хаттарыңа дер кезінде жауап қайыра алмадым. Енді Қазақ-қырғыз институты көшпейтін болса да,
Толық оқу...
Абылайхан мен Қалдан ханның сөйлескені Алғаш Әбілмансұр ханның қалмақ пен қазақ соғысқанда жекпе-жекте абылайлап шауып, қалмақтың Шарыш деген батырын өлтіріп, Абылай атанып, хан болғаны халыққа мәлім шығар. Шарыш - қалмақтың Калдан ханына күйеу екен. Қалдан «Шарышымды Абылай өлтіріп, хан болыпты» дегенді естіп, қаһарланып: «Абылайды ұстап әкел» деп 30 мың әскер аттандырыпты. Абылай ел
Толық оқу...
Абылай ханның қасында Жалаңаш әулие деген көріпкел бақсысы болған екен. «Жалаңаш әулиесіз жорыққа шықсам жолым болмайды» деген Абылай Көкжал Барақ бабамыздың кегіне қырғызды шабамын дегенінде Жалаңаш әулие «Мұсылманға қарсы бармаймын» деп, Абылдайдан қашып кетіп, Ертістің жағасындағы бір ағаштың түбінен табылады. Сонда Абылай хан оған: «Олар мұсылман болса, онда, өздері өлтірген
Толық оқу...
Атырау облыстық мемлекеттік мұрағаты өлке тарихына қатысты құнды құжаттармен толықты. Ресей Федерациясы Татарстан Республикасының Ұлттық архивіне барған мұрағат қызметкерлері ХV-ХХ ғасырларға тиесілі құжаттарды тапты. Қазандағы Ұлттық архивте Қазақстанның батыс облыстарының тарихына қатысты біраз деректер жинақталған. Олардың қатарында Қазан оқу округі қорытындысы, Ішкі Бөкей Ордасы жайлы құжаттар, Қазанның рухани семинариясы, мұғалімдер семинариясының
Толық оқу...