Қазақта « Жаңбыр бір жауса, терек екі жауады» деген нақыл бар. Сол секілді, Коронавирус деген бәле елдің әбігерін алып, түрлі қиындықтар тудырған кезде қоғамдағы көптеген кәсіп иелері қызмет ақыларын жоғарлата қойды. Пандемия COVID-19 дың бірінші толқыны кезінде дәрі-дәрмек, азық-түлік, гигиеналық заттар құны аспандап шыға келгені баршаға белгілі. Тек бұл дүниелер ғана емес, барлық тауар түріне орасан баға қосылды. Сол қосылған баға сол қалпында қалып қойды. Онымен жұмыс істеп, елге есеп берді деген антимонополия мекемесін естімедік.
Басқаны айтпағанның өзінде, ең арзан 60 теңгелік нан пандемиядан кейін 95 тенге болып шыға келді. Күріш, гречка секілді т.б. дақылдарға 160 теңгеден қосылды. Күнделікті тұтынатын тағам түрлеріне осыншама үстеме қосылғанда басқа заттар мен бұйымдардың құны қаншаға қымбаттағанын есептей беріңіз. Бір қызығы, Үкімет тарапынан «бағаны өсіруге жол бермеу керек» деп айтылуы айтылғанмен онымен тұрақты жұмыс істеген атқарушы орғандар болсашы…
Бұл жеке әнгіме, енді негізгі айтпағымызға келейік. Тауарлардың қымбаттауына сілтеме сылтаулар жеткілікті. Сатуышы жеткізушіге, жеткізуші өндірушіге, өндіруші тарифтерге сілтеп нақты себептің ұшығын ұстатпайды. Айналып келіп барлық жаман әңгіме Үкіметке барып тіреледі. Біздің әлгі «еститін үкімет» осының бәрінен хабардар болып отырса неге мониторинг жүргізіп мәселенің оң мен терісін айырып бермеске.
Жарайды, мұндай қызмет түрлері мен тауарлар айналымына бірнеше тұлғалардың қатысы бар делік. Ал, бүкіл сұрақты жеке бір өзі ғана шешетін қызмет иелерінің шектен шығып кетуін қалай түсінуге болады. Мысалы, таксистер! Әрине, барлығына топырақ шаша алмаймыз, аязды күндері, өзгеде қиын сәттерде тегін қызмет көрсеткен көлік жүргізушілер болды. Азаматтықтары алладан қайтсын. Алайда, темір тізгін иелерінің арасында тәубесінен жаңылғандар да аз емес екен. Нақты мысалға көшсек, пандемияның бірінші толқынында қоғамдық көліктерге шектеулер қойылған кезде жұрт таксилерге жүгініп қалды. Дәл осы қысылтаяң сәтте олар жолаушы тасымал құнын екі есеге жуық арттырып жіберді. Бұл қала ішілік көрініс болса, қала аралық байланыстарда да таксистердің еркінсігені алабөтен. Атқарушы билік қала сыртына блок қойып кабинетінде отырғанда олар сыбайластық жолмен «клиент ұрлап» бір қаладан екінші қалаға қалаған бағасымен қызмет көрсетіп жүрді…
Бұл өткен шақ делік. Міне, атыжаман вирустың екінші толқыны басталды. Соған орай Шығыс Қазақстан аумағында қала, аудан аралық автобустарға шектеулер қойылуда. Автобустарға тежеу салынғанмен әлгі бағыттарға жүретін таксистердің желкесі күдірейіп шыға келіпті. Әсіресе, темір жол қатынасы жоқ Зайсан, Тарбағатай, Үржар, Мақаншы т.б. бағыттарға жүретін таксистер тарифті әдеттегі бағадан әр жолаушыға 3 мың теңгеге дейін қымбаттатып жіберген. Мысалы, автобус билеті 4 мың теңгелік мекенге жайшылықта такси кісі басына 7 мың теңге алатын, енді ол 10 мың теңгеге өсіпті!
Ал, осыны қалай түсінуге болады? Дәл осы мәселеге тағы да билік кінәлі ме жоқ әлде жекелеген адамдардың ашкөздік пиғылы себеп пе?..
Әркім көрсеткен қызметіне қанша ақы сұраса да өз еркі дегенімізбен, «Жау жағадан алғанда, бөрі етектен аладының» керінен аулақ болайық. Бар айтпағымыз да сол.
«Жерұйық.кз» порталы
