Негізгі > Абай

Tоғызқұмалақтың хас шебері

(Жігіт ағасы Абайдың төл қыстауында Өткерген дәурені жайында) Ақшоқы ауылы... Саналы ғұмырының ең ұзақ кезеңін Абай осы ауылда өткерген. Өзіңіз де ойлаңыз, онда ұлы ақын отыз қысты қыстаған, ондай өзгедей мекен кәне?! Сырт Шыңғыс – кең жайлау. Көшпенді дәуірде тобықты жұрты жаздың ыстығы басталғанда сол жайлауға жетуге асығатын. Қақаған қыстың ұзақ кештерінде

Толық оқу...

Поэзия Меккесі – Жидебай емес, Ақшоқы!

(Абайдың ұмыт қалған қыстауы жайында ой-толғау) Ақшоқы ауылы... Саналы ғұмырының ең ұзақ кезеңін Абай осы ауылда өткерген. Өзіңіз де ойлаңыз, онда ұлы ақын отыз қысты қыстаған, ондай өзгедей мекен кәне?! Сырт Шыңғыс – кең жайлау. Көшпенді дәуірде тобықты жұрты жаздың ыстығы басталғанда сол жайлауға жетуге асығатын. Қақаған қыстың ұзақ кештерінде әркім

Толық оқу...

Мысал әңгіме мұқым жұртты ойландырды

Шалғайдағы ауылда бір жүкті әйел жесір қалыпты. Өлгеннің артынан өлмек жоқ, күн көру керек. Таудан отын жарып, малына шөп тасып, тамағын тауып жүреді. Бір күні әдеттегідей қырға шығады, сонда жаралы ақ күзенге кезігеді. (Күзен – тышқанның тұқымдасы.) Оны емдеп, өзіне серік етіп асырап алады. Ақ күзен жарасын жазған иесіне барынша

Толық оқу...

Әйгерім сыйға тартқан қобдиша Абай мұражайында

Абай ауданының ірге тасын қалаған, Шәкәрім қажының көзін көрген Кенжетілеу Доланбекұлының баласы Айдар Кенжетілеуұлы Абайдың екінші әйелі Әйгерімнің Бәтет Әзімханқызына (Жігітек, Бөжей ұрпағы) сыйлаған қобдишасын музей қорына тапсырды. Бұл туралы мұражайдың баспасөз қызметі хабарлады. А.Кенжетілеуұлының айтуы бойынша, Бәтет Әзімханқызы Ырғызбай ауылына келін болып түседі. Бұрынғының салты бойынша, ағайын-туыс кезектесіп, есік көрсету

Толық оқу...

ЭКСПО да – Абай арманы

Тәуелсіздіктің 20 жылдығын енді ғана еңсерген шағында Қазақстанның халықаралық ЭКСПО көрмесін өткізуге тәуекел жасауы – армандарды бағындыруға деген құштарлық белгісі секілді. Иә, ол қандай арман? Ол – ел тәуелсіздігі жолында жандарын шүберекке түйіп, бастарын бәйгеге тіккен Алаш арыстарының арманы! Алаш арыстары нысана тұтқан Абай арманы! Елбасы  Нұрсұлтан Назарбаевтың көшбасшылығымен жүзеге асып

Толық оқу...

Мұқағалидің Абайға арналған өлеңі табылды

Абайдың «Жидебай-Бөрілі» мемлекеттік тарихи-мәдени және әдеби мемориалдық қорық-музейі мұрағатында жинақталған газет-журнал тігінділерін ақтару үстінде ұлы ақын Мұқағалидың «Дала данышпаны» деген өлеңі табылды,-деп хабарлайды "Жерұйық" порталы мұражайдың баспасөз қызметіне сілтеме жасап. Мұражай қызметкерлері  бұл өлеңді Мұқағали шығармалар жинақтарында бұрын-соңды жарияланбаған дейді. Дала данышпаны Дала жатыр – өн бойы тұнған өлең, Абай, міне, жапанда тұрған

Толық оқу...

Абай жинағы бұрынғы құрсаудан қашан арылады?

Көпке аян, Абай кітабы алғаш рет 1909 жылы жарық көрді. Ал 1933 жылы тұңғыш Толық жинақ баспадан шықты. Сонан беріде ұлы ақынның өлеңдері мен қарасөздері жинағы шамамен 25 рет басылыпты. Олардың баршасына да ортақ сипат – жинақ соңында берілетін түсініктер қатаң саяси құрсаудан   босанған емес. Түсініктердің текстологиялық қателер мен шығарманың

Толық оқу...

Абайды соңғы рет емдеген дәрігер кім?

Сөз Ұлы Абайдың бақиға аттанар алдындағы жай-күйі туралы болмақ. Бұл әңгіме ұлы кемеңгердің соңғы күндерінде басы-қасында болған, көзімен көрген адамдардың  естеліктері, Нәстілек Сәлменбетұлының ауызынан Ақберен Елгезек қағаз бетіне түсіріпті. Бір ескерте кететін нәрсе – бұл әңгімелердің барлығы абайтанушы ғалымдарға бұрыннан белгілі. Тіпті, осы бір кішігірім болса да, Абайдың дүниеден өтерінің алдындағы жағдай туралы

Толық оқу...

1918 жылы шыққан «Абай» журналының №12 саны табылды

Алаш қайраткері Жүсіпбек Аймауытов редакторы болған «Абай» журналының жоғалып кеткен соңғы саны табылды. Алашты қуантқан жаңалықты әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың PhD-докторанты Алтын Ақынбекова «Түркістан» газетінің тілшісіне хабарлады.  «Абай» журналы Алаш қаласында (қазіргі Жаңа Семей) 1918 жылдың 4 ақпанынан бастап оқырманға жол тартады. Алайда бүгінге дейін журналдың қанша саны шыққандығы жөнінде ғалымдар арасында

Толық оқу...

Т.Құнанбаев: Әкемнің ұрыдан алатұғын парасы – шын сөзі еді (Абай туралы ой-толғау)

Менің әкемнің биографиясына, керекті сөздерді жинамақшы болған азаматқа, менің әкемнің жалпы әдепті мінезін, салтын көрсетуге замандасының бір жолыққандағы қалпын, түрін, киген киімін, отырған-тұрғанын, сөйлеген сөзін, қуанған не ашуланғанын жазбағым қажет екен. Менің әкемнің замандасында қаламға үйір, көргенін-білгенін қағазға түсіре білері аз болған соң, амалсыз өзім жазбақты мойныма алдым. Әйтпесе, әкесінің

Толық оқу...