Негізгі > проза

Асхат Өмірбаев: Жұпар (әңгіме)

Көктемнің сызы мол, құбылмалы түндерінің бірі еді. Малды жайғап болған соң Сырым қыстан қалған маяның үстіне шалқалай жатып, бұлт торлаған аспанды ұзақ қызықтаумен болды. Ай жасырынбақ ойнаған баладай біресе бұлт ішіне кіріп, біресе жарқ етіп бой көрсетеді. Есіне анасының күнде айтатын жаттанды сөзі түсті: «Жасың болса отызға таяп қалды. Сен

Толық оқу...

Жұмекен ақын ғашық болған қыз

Жұмекен Нәжімеденовтың қандай ақын екенін айтып, сөз шығындап жататын сыншыларды өз басым түсінбеймін. Оның тереңдігі, тыңнан түрен салып қазақ өлеңін түлеткен қайраткерлігі соқырға таяқ ұстатқандай анық көрініс қой. Көрініс былай тұрсын, құбылыс қой. Қазақ сыншыларына ақын-жазушының шығармашылығына жалпылама баға беруді қою керек. Ол ар алдындағы әділетсіздік, әдебиет алдындағы әлсіздік болады.

Толық оқу...

Апанда босанған келіншек

Бұл аңыз емес, өмірде болған оқиға. Сонау бір жылдары колхоз-совхоздардың құрылып жатқан кезі екен. Талас ауданына қарасты Сталин колхозында Нарымбет деген қойшы өмір сүреді. Қойшының жайы белгілі ғой, қысы-жазы малдың соңында. Қойын бағып көшіп-қонып жүреді.  Бұл оқиға қыстың саршұнақ аязды күндерінің бірінде болыпты. Нарымбет қойын айдап шыққанда күн сәл бұлыңғыр екен,

Толық оқу...

Қолғанат Мұратұлы. Бөтен (тосын әңгіме)

Қолғанат  МҰРАТҰЛЫ Драматург, 2015 жылы "Алтын қалам" бауқауының жүлдегері, М.Əуезов театрында "Бақыт кілті" пьсасы сахналанған   Ұйықтап жатыр еді, денесінен бөлініп шығып кеткен өзін байқап қалды. Төсектен баяу тұрып, терезе жаққа кетіп бара жатқан  өзінің екінші сыңарын сезіп жатыр. Қорқытып алмайын дегендей баяу ғана көздерін кезекпен ашты да, аса сақтықпен сыңарының артынан  терезе жаққа  қарады.

Толық оқу...

Есболат Айдабосын: Тұлпар серті (хикаят)

«Ұрлық түбі қорлық» (Халық даналығы) Сөз басы Қозыбасының көк желкесінен шығып, өз сүрлеуімен өрлеген көктемнің күні Қоңыртөбе тауына жеткенде, мезгілсіз жортқан қарақшы бұлттардың қоршауына түсіп, малтығып қалды. Тоң қатқан дала болмашы сәулеге маңдайы жіпсіп, бусана бастаған еді, мезетте суық шалып, қанын ішіне тарта сұрланып кетті. Күншуақта бой жылытып жатқан арық-тұрақ қайтадан қалтылдап

Толық оқу...

Тән күйдірген алақан табы

(Болған оқиға ізімен көркемдеп жазылды) Ол оянғанда таң құлан иектеніп келеді екен. Қасында жатқан әйелін оятып алмауға тырысып төсектен сырғи тұрды да түзге шықты. Қарағайлы орман арасында орналасқан ауыл әлі тұра қоймапты. Ауыл әтештері енді ғана әндете бастады. Түңгі салқыннан шөп басына түскен мөлдір шық атар таңның бозғылт шапағымен шағылыса әрреңкілік

Толық оқу...

“МАДАҚ ЖЫРЫНЫҢ” МАРҚАСҚАСЫ

Қазтуған жыраудың «Мадақ жыры» көне грек-римдік поэзия, Горацийден А.С.Пушкинге дейін үзілмеген дәстүр – ақынжанды әлемнің шырағы өшпесін ақынның өз тұлғасы арқылы айту үрдісінен бір бөлек. Жыраулық дәстүрде «мен» сакральды сипат алады, жеке адамның менінен биік ұғым. Қазтуған жыраудың «Мадақ жыры» – рух шақыру, эго емес. Бұл халықтың буырқанған тылсым күшін

Толық оқу...

Жұмат Әнесұлы: осы күнге дейін «кім бірінші, кім ақын?» деп қырқысумен жүр

Қай дүниеніңде қасиеті салыстырмалы түрде анықталады. Поэзияда да солай. Өлеңнің қадір қасиетін білу үшін оның теориясын жақсы білу қажет, сонымен бірге жан жағыңа қарап, әлемнің, қасыңдағы жұрттың жетістігі мен кемшін тұстарын бағамдай алған жөн, әрине, оған білімің жетсе. Біздің замандастырымыз ғана емес, Ы.Алтынсарин, Абай, А.Байтұрсыновтан бастап, шетелдің әдебиетіне, көрші ел орыстың

Толық оқу...

М.Мағауин. ӘБІШ ЕКЕУМІЗ

Естелік жазбалар Әбіш – бүткіл саналы ғұмырды бірге өткерген, жастық шақтағы ежеттес дос, қаламгерлік ғұмырдағы қанаттас Әбіш Кекілбайұлының фәниден бақиға озғанын мен үш күннен соң естідім. Жер-әлемнің арғы беті – субтропикалық Флорида, Майиамиде теңізге шомылып, дем алып жатыр едім. Дем алып емес, тыныс тауып, ес жиып. Осыдан оншақты күн бұрын, Шыңғыс

Толық оқу...

Көкжал. Қабдеш Жұмаділов

Бәрі қан Үрімжінің айналасы, Ескі там, ұңғыл-шұңғыл, сай-саласы. Ішегін өлген жанның иттер сүйреп, Домалап, қарға шоқып жатыр басы. Барсаңдар Үрімжінің қаласына, Көзің сал қалтарыс сай-саласына. «Ұмытпа өле-өлгенше осыны» деп, Тапсырып кет балаңның баласына. Таңжарық – І – Қанша шамшыл, қанша қиямпұрыс, қанша қол апартпас, бет қаратпас асау болғанымен, қапыда торға түскен көк еркесі қыран да кісі қолына қараған кіріптарлық халіне

Толық оқу...