Негізгі > Тіл тағдыры

Мұхамедия Ахмет Төреұлы: Орыс тілі ауру болса, қазақ тілі ренимацияда жатыр

Ғалым-дәрігер, профессор Мұхамедия Ахмет Төреұлы Қазақстанның жоғарғы оқу орындарының бірінде студент қауымға дәріс оқып тұр. "Орыстардың өзі орыс тілін ауру деп дабыл қағып жатыр, оның қасында қазақ тілі ренимацияда жатыр. Қазақ тілінің күс-күс өкшесіне су шүперек басқанмен жарасы жазылмайды. Тілдің тасымалдаушысы сіздер, сіздер осы тілді сақтап қалуға талпынуларың керек",-деді профессор.

Толық оқу...

Сөз тапқанға қолқаның қандай қатысы бар?

Ұлт ұстазы Ахаң: «Сөзі жоғалған жұрттың өзі жоғалады», — дейді. Біз мұны көбінесе сөздік қорымызға кейінірек енген «мемлекеттік тіл» төңірегінде қолданып жүрміз. Асылында, Ахмет атамыздың айтпағы бұдан өзге. Бұл мәселені Жапониядағы мынадай бір жағдаймен салыстыра айтқанда түсініктірек болар. Жапондар тілін сақтау үшін күріш егеді Жапония жері тар, табиғаты да сонша қолайлы ел

Толық оқу...

Тіл жанды процесс – тұтынған сайын жетіледі, тұқыртқан сайын кетіледі

Кітап, журнал, газеттерімді ақтарып отырып, қазақтың біртуар  этнограф-жазушысы, қалам тартпаған тақырыбы аз қайраткері Ақселеу Сейдімбектің 2003 жылы "Қазақ әдебиетіне" шыққан "Ұлттық идея" тақырыбындағы мына бір тіл туралы жазбаларын оқырманға қайтара ұсынғым келіп отыр. Ақиқатқа дес берсек, қазақ тілі мемлекеттік тіл деңгейінде тұтынуға жарамай отырған жоқ, жарата алмай, ұқсата алмай отырмыз. Былай айтқанда,

Толық оқу...

Мұхтар Мағауин. Байырғы мен бүгінгі тіл

Туылған!.. Қазақ тілінің табиғатына жат, түйеден түскен емес, жер астынан жарып шыққандай, сұмпайы, сөлекет сөз. Заманымыздың заңғар тұлғасы, әлемге әйгілі ұлы ақынымыз Мүнхаузен пәленбайыншы жылы туылған. Ол туылған, мен туылғам, сен туылғансың!.. Сұмдық қой. Тіл бұзу ғана емес, түйте-долаң сауат­сыз­дық көрінісі. Арыдағы мың жыл­дық эпостарымызды айтпайық, қазақ әдеби нұсқалары таңбаға түскен

Толық оқу...